۱۵ آبان ۱۳۹۹ | تعداد بازدید : 7584

معرفی رشته، بازار کار و آینده شغلی دکتری رشته ژنتیک پزشکی
عنوان رشته: 
دکتری ژنتیک پزشکی (ژنتیک انسانی) Medical Genetics (Ph.D)
معرفی رشته:  
رشته ژنتيك انساني شاخه‌اي از علوم – زيستي پزشكي است كه به بررسي ساختار سلولها از نظر كروموزومي و ژني مي‌پردازد و مي‌توان طي آن به مباحث مهمي مانند مهندسي ژنتيك، ژنتيك ايمني، ژنتيك جمعيت، ژنتيك سرطان ، ژنتيك رفتاري ، ژنتيك بيوشيميايي پرداخت. دانش آموختگان اين رشته قادر خواهند بود با همكاري در طرح‌هاي پژوهشي و با آناليز ژنتيكي سلولهاي انساني به نواقص و بيماريهاي ژني و كروموزومي بيماران پي ببرند.
 حوزه علم ژنتیک، تمام موجودات زنده است که  انسان نیز یکی از آنها به شمار می آید اما زمانی که سخن منحصراً  از انسان در میان است، شما وارد قلمرو ژنتیک انسانی شده اید. ژنتیک انسانی را معمولاً مترادف ژنتیک پزشکی در نظر می گیرند در حالی که عمومیت ژنتیک انسانی بیشتر است. در واقع ژنتیک پزشکی بخشی از ژنتیک انسانی است که ارزش طبی و پزشکی دارد. ژنتیک پزشکی بیشتر به بررسی علل ناهنجاری‌های ژنتیکی در انسان می‌پردازد و با توصیف دقیق وضعیت و علت مولکولی آن سعی در ایجاد راهکارهای جلوگیری از بروز وضعیت، تشخیص قبل از تولد و حتی درمان آن دارد. شروع این علم را می‌توان از زمانی دانست که ارچیبلد گرو موفق به ارتباط دادن یک نقص آنزیمی با یک بیماری ژنتیکی شد. این بیماری همان بیماری آلکاپتونوریا بود.  به‌سرعت بیماری‌های تک ژنی در انسان توسط ژنتیک کلاسیک کشف شدند و لیست آن‌ها روزبه‌روز کامل‌تر شدند و مشخص شد که بسیاری از بیماری‌ها در انسان ژنتیکی هستند.
امروزه ژنتیک پزشکی یکی از مهمترین شاخه‌های علم ژنتیک است که با زندگی مردم پیوند نزدیکی دارد. در تمام مراکز درمانی، بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تخصصی حضور مشاورین ژنتیک الزامی می‌باشد. همچنین پیشرفت در حوضه‌های مختلف می‌تواند منجر به کسب موفقیت در درمان یا بهبود بسیاری از بیماری‌ها گردد. مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی در تولید داروها تحولی در ژنتیک پزشکی ایجاد نموده است. ساخت هورومون رشد، انسولین و داروهایی نظیر هیدروکسی مورفین و غیره و نیز پیشرفت در ژن درمانی در درمان بیماری‌هایی نظیر سیستیک فایبروزیس، کمبود آدنوزین دآمیناز و استفاده از آنتی سنس RNA ها در درمان دیستروفی عضلانی دوشن بسیار امید بخش بوده است.
هدف و رسالت رشته:
 علم‌ ژنتیک‌ در ایران‌ هنوز در حال پیشرفت و رشد است‌ و باید تلاش‌ بسیار کرد و کاستی‌ها را جبران‌ نمود و موانع‌ را از میان‌ برداشت‌ تا بتوان‌ شاهد رشد روزافزون‌ این علم‌ در ایران‌ بود. البته‌ این‌ به‌ آن‌ معنی‌ نیست‌ که‌ در کشور ما تحقیقات‌ ژنتیکی‌ انجام‌ نمی‌گیرد و فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ جذب‌ هیچ‌ مرکزی‌ نمی‌شوند، بلکه‌ سازمان‌های‌ مختلفی‌ هستند که‌ به‌ فعالیت‌های‌ تحقیقاتی‌ ژنتیکی‌ می‌پردازند که‌ از جمله‌ می‌توان‌ به‌ مراکز مختلف‌ وزارت‌ جهاد کشاورزی‌، مراکز پژوهشی‌ وزارت‌ علوم‌، انستیتو پاستور، مرکز ملی‌ تحقیقات‌ مهندسی‌ ژنتیک‌ و تکنولوژی‌ زیستی‌ اشاره‌ کردبرداشتن گام‌های اولیه اما اصولی و ضروری و درواقع ایجاد بخشی از زیر ساخت‌های لازم در راستای پیشگیری، تشخیص و درمان اساسی بیماریهای ژنتیکی از مهمترین چشم انداز این برنامه آموزشی به حساب می‌آید. درواقع، انتظار آن است که دانش آموختگان این رشته به نحو شایسته بتوانند، به توانایی‌ها و کارآمدی‌هایی که در بخش‌های پیشین و نیز اهداف کلی که در ادامه آمده است؛ در عرصه عمل نایل آیند.
زمینه های فعالیت در بازار کار
الف) آموزشی: 
طراحی و تدوین و اجرای برنامه­ های آموزشی مرتبط برای دانشجویان در دانشگاه­ها در صورتیکه فرد عضو هیئت علمی دانشگاه باشد.
ب) پژوهشی:
-طراحی و اجرای پروژه­های مرتبط با ژنتیک
- مشارکت در پروژه­های دانشگاهی، بین دانشگاهی و ملی در صورت نیاز
ج) خدماتی:
- ارائه خدمات تخصصی در مراکز تحقیقاتی ژنتیکی
-ارائه مشاوره به محققان، مراکز و مراجع مرتبط
- مسئول فنی آزمایشگاه ژنتیک
- تاسیس مطب مشاوره ژنتیک (با گذراندن دوره هایی در مراکز توانبخشی)
د) تولیدی:
- همکاری در تهیه و تولید
معرفی دروس امتحانی:

 
دکتری ژنتیک پزشکی ژنتیک انسانی (80 سوال-ضریب 5)، بیوشیمی بالینی (20 سوال - ضریب 2)
استعداد تحصیلی (30 سوال-ضریب 1)، زبان انگلیسی عمومی (40 سوال- ضریب 3)
دروس ژنتیک انسانی و بیوشیمی بالینی از مباحث اصلی و مرتبط با رشته ژنتیک خواهد بود

عنوان رشته هایی که میتوانند در کنکور این رشته شرکت کنند:
كارشناسی زیست شناسی (كلیه گرایشھا)؛ بیوتكنولوژی؛ ویروس شناسی؛ انگـل شناسی پزشكی؛ ژنتیك؛ بیوشیمی؛ ایمنی شناسی؛ میكروبشناسی؛ تغذیه؛ علوم آزمایشگاھی؛ مامایی؛ دكترای عمومی گروه پزشكی*؛ دكترای حرفه ای علوم آزمایشگاھی و دكتـرای حرفه ای دامپزشكی